Nghị luận giải thích là một dạng bài văn quan trọng trong chương trình học Ngữ Văn. Cách Làm 1 Số Bài Văn Nghị Luận Giải Thích đòi hỏi người viết không chỉ hiểu rõ vấn đề cần giải thích mà còn phải biết cách diễn đạt sao cho mạch lạc, rõ ràng và thuyết phục. Bài viết này sẽ hướng dẫn bạn cách làm chủ dạng bài này, từ việc tìm hiểu đề bài đến việc xây dựng dàn ý và viết bài hoàn chỉnh.
Tìm Hiểu Đề Bài và Xác Định Vấn Đề Cần Giải Thích
Bước đầu tiên trong cách làm 1 số bài văn nghị luận giải thích là phải nắm vững yêu cầu của đề bài. Bạn cần xác định chính xác vấn đề, khái niệm, câu nói, tục ngữ, thành ngữ… mà đề bài yêu cầu giải thích. Việc này giúp bạn tập trung vào trọng tâm và tránh lan man, lạc đề. Ví dụ, đề bài yêu cầu giải thích câu tục ngữ “Có công mài sắt có ngày nên kim”, bạn cần tập trung vào việc giải thích ý nghĩa của sự kiên trì, nhẫn nại trong công việc và cuộc sống.
Xây Dựng Dàn Ý Chi Tiết
Sau khi đã hiểu rõ đề bài, bạn cần xây dựng dàn ý chi tiết cho bài văn nghị luận giải thích. Một dàn ý tốt sẽ giúp bài viết của bạn có bố cục logic, mạch lạc và đầy đủ ý. Dàn ý thường bao gồm ba phần: mở bài, thân bài và kết bài.
Mở Bài
Phần mở bài có nhiệm vụ giới thiệu vấn đề cần giải thích. Bạn có thể bắt đầu bằng một câu dẫn dắt, một câu hỏi gợi mở hoặc một khái quát chung về vấn đề. Sau đó, bạn cần nêu rõ vấn đề cần giải thích.
Thân Bài
Đây là phần quan trọng nhất của bài văn. Bạn cần trình bày các luận điểm, luận cứ để giải thích rõ ràng vấn đề. Mỗi luận điểm cần được triển khai chi tiết, cụ thể và có dẫn chứng minh họa. Bạn có thể sử dụng các phương pháp giải thích như phân tích, so sánh, đối chiếu, định nghĩa… để làm rõ vấn đề. Cách làm 1 số bài văn nghị luận giải thích hiệu quả nằm ở việc sắp xếp các luận điểm một cách logic, từ khái quát đến cụ thể, từ nguyên nhân đến kết quả.
Kết Bài
Phần kết bài có nhiệm vụ tóm tắt lại những ý chính đã trình bày trong thân bài và khẳng định lại vấn đề đã giải thích. Bạn cũng có thể nêu lên bài học kinh nghiệm hoặc ý nghĩa của vấn đề đối với bản thân và xã hội.
Viết Bài Văn Hoàn Chỉnh
Dựa vào dàn ý đã xây dựng, bạn bắt đầu viết bài văn hoàn chỉnh. Hãy sử dụng ngôn ngữ chính xác, rõ ràng, mạch lạc và tránh lan man, dài dòng. Cách làm 1 số bài văn nghị luận giải thích hay là phải biết lựa chọn từ ngữ phù hợp, sử dụng các biện pháp tu từ để bài viết thêm sinh động và thuyết phục.
Ví Dụ Về Cách Làm 1 Số Bài Văn Nghị Luận Giải Thích Câu Tục Ngữ “Có Công Mài Sắt Có Ngày Nên Kim”
-
Mở bài: Ông cha ta có câu “Có công mài sắt có ngày nên kim”. Câu tục ngữ ngắn gọn nhưng hàm chứa bài học sâu sắc về ý chí, nghị lực và sự kiên trì trong cuộc sống.
-
Thân bài:
- Giải thích ý nghĩa của câu tục ngữ: “Sắt” tượng trưng cho những khó khăn, thử thách. “Kim” tượng trưng cho thành công. Câu tục ngữ muốn nói rằng nếu chúng ta có sự kiên trì, nhẫn nại, bền bỉ vượt qua khó khăn thì nhất định sẽ đạt được thành công.
- Dẫn chứng: Câu chuyện về Cao Bá Quát mài gạch thành kim, sự nỗ lực của các nhà khoa học trong việc nghiên cứu và chế tạo vắc xin…
- Bài học: Câu tục ngữ nhắc nhở chúng ta phải luôn có ý chí, nghị lực và sự kiên trì trong mọi việc.
-
Kết bài: Tóm lại, “Có công mài sắt có ngày nên kim” là một câu tục ngữ quý báu của dân tộc ta. Nó là bài học về ý chí, nghị lực và sự kiên trì giúp chúng ta vượt qua khó khăn và đạt được thành công trong cuộc sống.
Viết Bài Văn Nghị Luận Hoàn Chỉnh
Kết Luận
Cách làm 1 số bài văn nghị luận giải thích không hề khó nếu bạn nắm vững các bước cơ bản: tìm hiểu đề bài, xây dựng dàn ý và viết bài hoàn chỉnh. Hy vọng bài viết này sẽ giúp bạn tự tin hơn khi làm bài văn nghị luận giải thích.
FAQ
- Nghị luận giải thích là gì?
- Làm thế nào để xác định vấn đề cần giải thích trong đề bài?
- Cấu trúc của một bài văn nghị luận giải thích gồm những phần nào?
- Làm thế nào để viết phần mở bài hấp dẫn?
- Làm thế nào để tìm các dẫn chứng minh họa cho bài văn?
Mô tả các tình huống thường gặp câu hỏi.
Học sinh thường gặp khó khăn trong việc tìm ý và sắp xếp ý sao cho logic, mạch lạc. Việc lựa chọn dẫn chứng phù hợp cũng là một vấn đề nan giải.
Gợi ý các câu hỏi khác, bài viết khác có trong web.
Bạn có thể tìm hiểu thêm về các dạng bài văn nghị luận khác như nghị luận chứng minh, nghị luận xã hội… trên website BaDaoVl.
